یک قدم تا نابودی کاروانسرای چنارراهدار - وبلاگ سال آرامش

به گزارش وبلاگ سال آرامش، اثر ثبت ملی شده کاروانسرای چنارراهدار در محدودۀ شهری شیراز؛به علت کم توجهی به بازسازی و معرفی آن در سراشیبی نابودی و حذف کامل قرار گرفته است.

کاروانسرای چنارراهدار مربوط به عصر صفوی به علت ویژگی های متعددی که دارد، می تواند به عنوان یکی از نمونه های شاخص کاروانسراهای ایران قلمداد گردد، اما کم توجهی به امر حفاظت آن را با خطر روبرو نموده است.

این کاروانسرا در طول نزدیک به پنج قرنی که فعال بوده، به عنوان یکی از کاروانسراهای برجسته در یکی از مهم ترین محورهای ارتباطی جنوب کشور قرار داشته و پذیرای کاروان ها، سیاحان و افرادی بوده که فاصلۀ شیراز تا کازرون را طی می نموده اند.

محسن عباسپور-فعال و کارشناسان میراث فرهنگی- در این ارتباط گفت:

در واقع می توان مدعی بود که این کاروانسرا یکی از مبادی اصلی ورود کاروان هایی بوده که از بخشی از سواحل جنوبی کشور به شیراز می آمده اند. در بعضی سفرنامه ها، از این کاروانسرا نام برده شده و تصاویری قدیمی از آن را نیز در اختیار داریم.

وی گفت:

طی روزهای گذشته که برای انجام پژوهش خود مجددا به این کاروانسرا رفتم، متوجه شدم بخشی از در چوبی و قدیمی آن تخریب شده است.

عباسپور با تایید اینکه این کاروانسرا با چالش های متعددی دست وپنجه نرم می نماید، گفت:

تعرض به حریم این اثر ثبت شده، فرسایش بعضی قسمت ها، ریزش بعضی سقف ها و ناپایداری بعضی دیگر از سقف ها و دیواره ها و فرسایش شدید بعضی از عناصر تزیینی آن از جمله چالش هایی است که این کاروانسرای تاریخی را تهدید می نماید.

این فعال میراث فرهنگی با یادآوری اینکه کاروانسرای چنارراهدار در گام نخست احتیاج فوری و اضطراری به استحکام بخشی و بازسازی دارد، گفت:

ویژگی های برجستۀ این بنا و موقعیت قرارگیری آن در محدودۀ شهر شیراز به گونه ای است که پس از انجام عملیات بازسازی، می تواند به عنوان یک بنای برجسته در نوع خود، هم محلی برای مراجعۀ پژوهشگران باشد و هم به عنوان یکی از بناهای تاریخی شاخص شهر شیراز به زنجیرۀ گردشگری کشور اضافه گردد.

او ادامه داد:

علاوه بر آن، پل تاریخی که در فاصلۀ چند متری این کاروانسرا نیز واقع شده است با شرایط بسیار ناپایداری روبرو است و احتیاج به انجام عملیات استحکام بخشی و بازسازی دارد.

این پل، یکی از پل های تاریخی است که به عنوان یکی از مبادی اصلی ورود به شهر شیراز در طول قرن های متمادی، مورد استفاده بوده و اکنون دچار فرسایش جدی شده است.

طی سال های اخیر شهرداری شیراز کار احداث پروژه ای تفریحی و گردشگری را در نزدیکی این کاروانسرا و با عنوان چنارراهدار که برگرفته از نام همین کاروانسرا و منطقه بوده شروع نموده است.

اجرای این پروژه و فاصلۀ بسیار نزدیک آن با کاروانسرای مذکور فرصت مناسبی را پیش آورده تا شهرداری شیراز یا اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یا هر نهاد متولی دیگری بتوانند با بازسازی اصولی آن، هم این کاروانسرای ارزشمند را از تخریب بیشتر نجات داده و هم فرصت بازدید از آن را در اختیار علاقه مندان و پژوهشگران قرار دهند.

کاروانسرای چنارراهدار به صورت چهار ایوانی و با مصالح سنگ و گچ ساخته شده است. این بنا دارای شش برج مراقبتی و فضاهای مختلفی در داخل است که از جمله می توان به سالن های ستون دار آن اشاره نمود.